17/02/2015

GS Ngô Bảo Châu: “Cả đắng cay cũng nằm trong hạnh phúc” (3)

Trò chuyện dịp Tết, GS Ngô Bảo Châu chia sẻ: “Trong cuộc sống có cả cái ngọt ngào và đắng cay. Mình phải biết là ngay cả cái đắng cay đó cũng nằm trong hạnh phúc”.

Phải đảm bảo cuộc sống vật chất

Người ta nghĩ đến anh là một nhà Toán học nổi tiếng nhưng không biết anh tiêu tiền thế nào?

Tôi không ham mê những gì đắt tiền. Tôi cũng không biết chính xác mình có bao nhiêu tiền. Vợ tôi cũng hơi giống tôi theo mức đó. Gia đình chi tiêu tương đối bình thường. Có đủ tiền để không quá mức so đo về việc chi tiêu. Đó là một phần tôi muốn cố gắng giáo dục con cái về chuyện đó.

Nhưng có phải do anh có tiền nên anh theo đuổi được đam mê hay không?

Thật ra là mình chỉ thực sự thiếu tiền khi mình quá bị phụ thuộc vào những cái đắt tiền. Cái lớn nhất của con người cần có là tự do. Cái phụ thuộc lớn nhất là tiền nong. Khi mình quá ham mê những cái đắt tiền thì mình sẽ bị phụ thuộc rất nhiều.

Cái đó đúng. Phải có một thu nhập nhất định nào đó để đảm bảo cuộc sống vật chất. Khi người ta đói thì không nên quy kết cho người ta bất cứ một chuyện gì cả. Theo Victor Hugo thì ăn cắp là việc xấu nhất nhưng khi đói thì được quyền ăn cắp để được sống. Quyền được sống lớn hơn…

Nhưng anh ở nước ngoài nên anh vừa có thể theo đuổi đam mê, vừa có thể có tiền. Nếu công việc của anh cũng là khoa học, nhà giáo, nhưng ở Việt Nam thì khó hơn.

Tôi biết thế. Nhưng tôi nghĩ xã hội rồi sẽ thay đổi. Nói chung tôi là con người tương đối lạc quan.

GS Ngô Bảo Châu dạy học cho trẻ em trường tiểu học Lũng Luông ( tỉnh Thái Nguyên). Ảnh: Trần Đăng Tuấn.
GS Ngô Bảo Châu dạy học cho trẻ em trường tiểu học Lũng Luông ( tỉnh Thái Nguyên). Ảnh: Trần Đăng Tuấn.

Đam mê kế tiếp của anh là gì?

Tôi chỉ muốn làm thế nào để tạo ra nhiều cơ hội cho nhiều bạn trẻ làm được cái mình muốn.

Sự thành công của anh cũng là tạo cơ hội rồi. Anh tạo niềm tin cho các bạn trẻ. Có bạn nào đã nói với anh là “Lớn lên em muốn trở thành người giống như anh” chưa?

Chưa thấy bạn nào nói vậy nhưng có mấy sắc đẹp nguy hiểm viết thư bảo “Em chỉ muốn lấy người như anh” thôi. (Cười).

Anh có rất nhiều việc, vậy cuộc sống của anh có gì khác với mọi người? Một ngày bình thường của anh như thế nào?

Tôi ngủ ít thôi nhưng ngủ đúng giờ. Ở Việt Nam, một ngày của tôi hơi “rắc rối” hơn vì gặp nhiều bạn. Nhưng sống ở nước ngoài thì buổi sáng tôi dậy tương đối sớm để cùng vợ chuẩn bị đồ ăn sáng, ăn trưa cho trẻ con, 2 đứa nhỏ. Trưa cô bé lớn ăn ở trường. Vợ tôi đưa trẻ con đi học. Có hôm tôi đưa. Có lúc tôi làm việc ở nhà, có lúc đến trường làm việc. Cũng có nhiều việc. Buổi chiều về nhà, xem bài vở con cái, nói chuyện với chúng nó một chút. Nói chung tôi tương đối hài lòng với cuộc sống của mình.

Anh có thể về hẳn Việt Nam, ở Việt Nam các cô gái chân dài chỉ hơi nổi tiếng thôi thì đi dự tiệc đã được trả 1.000- 3.000 USD rồi. Nổi tiếng như anh chỉ cần đi dự hội nghị là sống thoải mái.

Thôi. Thực ra làm việc ở nước ngoài cũng là một cách giúp đỡ được nhiều bạn Việt Nam hơn.

Anh có thích làm người quan trọng không?

Không muốn người khác giúp đỡ mình quá nhiều. Chính khi người khác làm cho mình quá nhiều thì mình mất đi cuộc sống của mình. Có một nhà khoa học viết một cuốn sách kinh điển về sử dụng tiếng Anh cách đây 100 năm rồi. Khi ông ấy viết được một nửa thì do ông viết chậm quá, nhà xuất bản Oxford mới đề nghị cử một bà đến để lo giặt giũ nấu nướng cho ông ấy vì ông ấy sống một mình. Ông ấy bảo “Không, các anh muốn tôi chết sớm à?”. Và ông ấy tiếp tục làm việc theo cuộc sống của ông ấy. Tất nhiên là viết cuốn sách đó rất quan trọng, nhưng sống cuộc sống của ông ấy quan trọng hơn. Cuộc sống đời thường là quan trọng nhất.

Xin cảm ơn anh!

Phùng Nguyên – Hà – Hạnh
Nguồn: Tiền Phong