Thoạt nghe, ta sẽ không có ấn tượng với nhan đề bởi nó giống như một câu kể đơn thuần : “Tôi học đại học”. Nhưng sau khi đọc đến dòng cuối cùng, ta mới hiểu đây là cuốn hồi ký được viết bởi đôi chân của chàng trai đầy nghị lực sống Nguyễn Ngọc Ký.

Đọc để hiểu được rằng : với người bình thường, học đại học không phải là điều gì đó quá to tát, nhưng với Ký lại như là một kì tích.

Tôi đọc cuốn sách sau khi gặp tai nạn xe máy, vì thế mà tôi cảm thấy những dòng văn giản dị ấy như đang nói hộ suy nghĩ và cảm nhận của chính mình. Hồi kí kể về quãng thời gian học đại học trong hoàn cảnh đất nước còn chiến tranh của chàng trai với đôi chân kì diệu. Câu chuyện vượt gian nan để đến với ngôi trường đại học nơi sơ tán của Ký được kể ở ngôi thứ nhất càng chân thực và cảm động. Hành trình đến trường đã khó, nhưng quá trình sống và học tập nơi vùng sơn cước thiếu thốn lạnh lẽo của chàng trai kém may mắn ấy còn khó khăn gấp nhiều lần. Sống xa quê hương, gia đình, bạn bè đến một nơi xa lạ, cậu phải học cách làm quen, luôn cố gắng tự phục vụ chính mình. Xuyên suốt cuốn sách, người đọc thấy ngời lên tấm gương vượt khó, tâm hồn lạc quan yêu cuộc sống của anh chàng thông minh, hiền lành ấy. Không chỉ vậy, người đọc còn không thể quên được những con người nhân hậu luôn dang rộng vòng tay giúp đỡ kẻ khó, những người thầy tâm huyết với sự nghiệp giáo dục… Đúng như lời nhà văn Nam Cao: kẻ mạnh là những người biết nâng đỡ kẻ khác trên đôi vai của mình. Ta quý những người bạn, người hàng xóm hiền lành, chất phác, đối xử với nhau bằng tình thương chân thành. Để từ đó, ta hiểu rằng trong cuộc đời còn nhiều lắm những số phận trớ trêu và nghiệt ngã, khổ đau hơn ta gấp nhiều lần; và cũng còn nhiều lắm những tấm lòng “vàng” đáng trân trọng, để thêm tin tưởng vào con người và tình người trong cuộc đời này.

Những bài học đậm tính giáo dục và nhân văn được lồng ghép một cách giản dị, không lên gân hay phô trương màu mè, vậy mà lại thấm thía và có sức lay động đến vậy. “Tôi học đại học” không chỉ là một cuốn hồi kí, hơn thế, nó còn là một cuốn sách đẹp về những tâm hồn quý. Quả thực, đọc cuốn sách để hiểu rằng : “Có những con người như hạt giống quanh ta.”

Mai Huyên
Nguồn: Dự án “Sách ơi mở ra”