08/12/2014

Khi Người Ta Lớn

Khi người ta lớn tập hợp những bài tản văn, tạp bút của bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc dành cho tuổi mới lớn, nhằm đưa ra những lời khuyên bổ ích dành cho lứa tuổi có nhiều thay đổi về tâm lý và thể chất này: làm sao để đủ sức khỏe học hành, cách gì để xả stress sau mỗi kỳ thi, nghỉ hè như thế nào cho hiệu quả, những mối quan hệ cha mẹ – con cái…dưới góc nhìn của một bác sĩ nhi, đồng thời cũng là một nhà tâm lý và một phụ huynh.

Sách viết dí dỏm, nhiều dẫn chứng sinh động, đồng thời đảm bảo tính chính xác khoa học nên rất cần thiết đối với giới trẻ và cả các bậc phụ huynh.

 

Teen, đó là lứa tuổi từ 10 đến19 tuổi theo quy ước của Tổ chức Sức khỏe thế giới (WHO). Trong suốt 9-10 năm trời đó các em phải trải qua một giai đọan khó khăn nhất của cuộc sống với nhiều bất trắc, nguy cơ, nhưng cũng đầy tiềm năng và triển vọng. Các em như con sâu nằm trong kén, phải vặn mình chuyển hóa để trở thành một cánh bướm đầy màu sắc nhởn nhơ bay lượn giữa bầu trời xanh.

 

Đó là lứa tuổi với nhiều thay đổi lớn lao và đột ngột, làm ngỡ ngàng không chỉ cho người lớn mà còn cho chính các em. Thế giới bí mật của những thay đỗi đột ngột về thể chất đó nếu không đựơc hướng dẫn thấu đáo tường tận sẽ gây hoang mang, sợ hãi không cần thiết, dễ dẫn đến những hành vi có hại không ngờ, nhưng những thay đổi trong cảm xúc, trong các mối quan hệ trong gia đình và xã hội mới thật là phức tạp, đáng lo ngại. Tình trạng tự tử, bỏ nhà đi bụi, tâm thần… ngày càng báo động ở lứa tuổi này trong nhịp sống thay đổi nhanh chóng nhiều khi vượt cả ra ngoài tầm kịểm sóat.  Điều cốt lõi lại chính là ở các em, chính bản thân các em, không phải ai khác. Chỉ có ta mới cứu nổi ta thôi. Ta cần trang bị kiến thức, kỹ năng và thái độ đối với cuộc sống. Trang bị từ bên trong kia! Nội lực mà thâm hậu rồi thì không còn sợ tác động gì từ bên ngoài. Sự tự trui rèn này không thể dựa vào nhà trường, dựa vào bè bạn, người ngoài đựơc. Mỗi em phải tự trang bị cho mình, để có thể đứng trên đôi chân của mình. Gần đây nhiều bạn trẻ mới mười tám đôi mươi  đã là những tấm gương sáng trên đường lập nghiệp, vào đời, tiến thân bằng con đừơng riêng của mình thật đáng khâm phục.  Bên canh đó cũng không ít những trường hợp gục ngã, đáng tiếc, trong khi tưởng là có nhiều điều kiện tốt để vươn lên. Vấn đề là ý chí, là nghị lực. Cái mà  không ai có thể cung cấp, biếu tặng cho ta được.

doi depVề sức khỏe, một hành vi hình thành từ lứa tuổi teen sẽ có tác động kéo dài suốt cả cuộc đời. Một teen uống rựơu sẽ nhanh chóng thành một người nghiện rượu, một teen hút thuốc sẽ nhanh chóng góp phần gia tăng tỷ lệ tử vong vì ung thư phổi trong tương lai…

Một bác sĩ chuyên khoa tuổi teen sau nhiều năm chiêm nghiệm bảo: chỉ có mỗi một liều thuốc để chữa, đó là thời gian! Phải, chỉ có thời gian vì không bao lâu nữa, một teen hôm nào đã trở thành một người lớn, chững chạc vào đời, và cái tuổi mộng mơ “một thời trẻ dại” kia đã lùi xa vào dĩ vãng, đã xóa dần trong ký ức, cho đến một hôm đẹp trời nào đó trong gia đình bỗng xuất hiện một làn sóng teen mới, một dòng thác lũ mới đang ào ạt kéo đến. Không có gì ngăn đựơc sóng, chặn được thác, mà chỉ có cách khơi dòng để làm… thủy điện!

Một cậu bé thấy tội nghiệp một con sâu bướm đang oằn mình trong tổ kén đã xé toang cái kén giúp sâu chóng được giải thóat, nhưng lạ thay, con bướm non đã trở nên què qưặt, lăn lộn mà không cất cánh bay lên đựơc nữa. Sâu bướm cần trải nghiệm, cần trui rèn, cần bước qua những nổi khó khăn kia để hoàn thành một tiến trình hóa bướm. Teen cũng vậy. Đó là lúc học thành người, học nên người.

“Khi Người Ta Lớn” là một cuốn sách dành cho tuổi teen, và cũng là cho các bậc phụ huynh có con em trong lứa tuổi nhiều lo âu này, nhằm chia sẻ ít nhiều kinh nghiệm của một người thầy thuốc, một phụ huynh và cũng là một… teen cách đây nửa thế kỷ…

Một cuốn sách dành cho tuổi “teen”
Đỗ Hồng Ngọc

22/10/2015
Nhà giả kim